Bugun...
SON DAKİKA

ANADOLU'NUN 800 YILLIK "YAZMA ESER" MİRASI GÜN YÜZÜNE ÇIKIYOR

Asırlar süren tarihi yolculuğun yıprattığı, bir kısmı Anadolu Selçuklu Devleti döneminde 800 yıl öncesinde yazılan, bazıları Fatih Sultan Mehmet'in kütüphanesinde yer alan, bir bölümü de Kanuni Sultan Süleyman döneminde kaleme alınan kitaplar ile Abbasiler ve Memlük dönemine ait eserler, cilt restorasyonunun ardından gün yüzüne çıkacak.
 Tarih: 15-01-2025 12:46:18  -   Güncelleme: 15-01-2025 12:51:18

ANADOLU'NUN 800 YILLIK

Uzun bir geçmişi ardında bırakarak bugüne ulaşmayı başarmış yazma eserler, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Kitap Şifahanesi'nde hassas ve usta dokunuşlarla restore ediliyor.

 

İstanbul Rami Kütüphanesi'nin ev sahipliği yaptığı Kitap Şifahanesi'nde, yazma eser, nadir matbu kitaplar ve hat levhalar, onarımları yapılarak gelecek nesillere bırakılıyor. Şifahanedeki aylar süren onarım çalışmaları, özgün yapı korunarak en az müdahaleyle her bir eserin ihtiyacına göre yapılıyor.

 

Restorasyonları tamamlanan eserler, belgelendikten sonra kutulanarak uygun depolama alanlarında muhafaza ediliyor, sonrasında da periyodik bakımları ve kontrolleri sağlanıyor.

 

Kitap Şifahanesi'nde, gün yüzüne yeni çıkmış ciltler ile 800 yıldan fazla zamanı geride bırakarak bugüne ulaşan Anadolu Selçuklu Devleti'ne ait eserlerin şifalı ellerde yeniden hayat bulacağı hummalı çalışma başladı. Aylar sürecek çalışmanın ardından eserler, ait oldukları kütüphanelere yollanacak.

 

Anadolu'nun 800 yıllık

 

Eserler eksi 40 derecede dondurularak böcek önlemi alınıyor

 

TYEK Kitap Şifahanesi ve Arşiv Dairesi Başkanı Dr. Nil Baydar, yaptığı açıklamada, uzmanlarla toplam 102 kişinin çalıştığı şifahanede, restoratörler tarafından çeşitli işlemlerden geçirilen yazma eserlerin, kimya ve mikrobiyoloji uzmanlarınca analiz edilerek neden bozulduğunu anlamak için kağıda, mürekkebe ve pigmentlere bakıldığını söyledi.

 

Eserlerin tamamına yakınının kuruma bağlı yazma eser kütüphaneleri ile Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı çeşitli müzelerden geldiğini, ayrıca üniversiteler ile çeşitli kurum ve kuruluşlardan nadiren eser gönderildiğini belirten Baydar, onarım öncesine ilişkin süreci şöyle anlattı:

 

"Öncelikli olarak eserlerin acil koruma ihtiyacı olup olmadığına bakıyoruz. Eserler için önce zararlılarla mücadele kapsamında eksi 40 derecede dondurularak böcek önlemi alınıyor. Daha sonra mikroorganizmayla ilgili bir sorun varsa, öncelikle dezenfekte ediliyor, sonrasında belgelemeye geçiliyor. Belgelemede kitabın cildine, metin kısmına bakıyoruz, nasıl birleşmiş, nasıl dikilmiş, şirazesi nasıl, hangi mürekkeple yazılmış ve neden bozulmuş, bunları teşhis ediyoruz.

 

Doğru bir teşhisten sonra da tedavi yöntemine karar verirken, eserin istinsah tarihine, temellük kayıtlarına, hangi yüzyıla ait olduğuna dair not olup olmadığına ya da kimyasal olarak ne tür içeriklerin bulunduğuna, biyolojik aktivitesinin olup olmadığına dair bilgiye ihtiyacımız olduğunda uzmanlara danışıyoruz. Konservasyon yöntemlerine bu analizlerden çıkan verilere göre karar veriliyor ve uygulamaya başlanıyor."

 

Baydar, metin kısımlarında genellikle karşılaştıkları sorunların böcek hasarı olduğunu dile getirerek, ayrıca mürekkep korozyonu ya da sayfalardaki metal iyonları sebebiyle görülen kırılganlıkların, önceden yapılan bazı onarımlarda yaşanan bozulmadan kaynaklı hasarların öncelikle ele alındığını kaydetti.

 

Anadolu'nun 800 yıllık

 

"2024'te 417 eser restore edildi"

 

Metin kısmı tamamlandıktan sonra dikiş ve şirazenin yapılmasıyla cildin onarımına geçildiğini anlatan Baydar, şöyle devam etti:

"Fiziksel olarak bir kitap elbette 'cilt' ve 'metin kısmı' diye ayrılabilir ama biz burada konservasyon yaparken bir bütün olarak ele almak zorundayız. Ne şekilde birleşeceğine karar veriyoruz çünkü o birleşim tekniği sayfanın açılırken bozulmasına ya da sağlam kalmasına yol açıyor. O yüzden teknikler çok önemli. Burada kitabı baştan sona tek bir kişi yapıyor. Derileri inceltiyorlar, derileri boyuyorlar, böcek deliklerini dolduruyorlar ve temizliyorlar.

 

Yüzlerce farklı işlem arasından uygun olanı seçiyorlar, tamamlanınca kutulara yerleştiriliyor ve kütüphanelerine iade ediliyor. Yeni yıla girdiğimiz için 2024'ün istatistikleri geldi. Tabii bu sergi vesilesiyle istatistiklerimiz biraz artmış. Bu şifahanedeki standartlar çerçevesinde bir kişi 1 yılda en fazla 5 ya da 5,5 kitap yapabiliyor. Çünkü zor iş, uğraş gerektiriyor. 2024'te burada 417 eser restore edildi."

 

Baydar, onarılan eserlerin yıllar içinde bozulmaması için öncelikle muhafaza edilecek depoların düzenlediğini, ortam koşullarının ayarlandığını ve yangın önlemlerinin alındığını belirterek, "Eserlerin toplu olarak ve uzun yıllar kalacağı mekanların sağlıklı olması en önemli mesele. Depo koşullarının sürekliliği ve takibi çok önemli. Uzun süren restorasyon işlemlerinden sonra koşulları uygun olmayan bir depoya göndermek tabii ki hiç sağlıklı değil. Sıcaklık ve bağıl nem değerleri çok önemli. Yangınla mücadele, malzemenin dayanıklılığı çok önemli." ifadelerini kullandı.

 

Gün yüzüne ilk kez çıkan ciltler sergi için hazırlanıyor

 

Baydar, yakın zamanda şifahanenin düzenleyeceği bir koridor sergisi olacağını dile getirerek, şunları kaydetti:

"Şimdi çok heyecanlıyız. Yakında cilt sergimiz olacak. Bu cilt sergisinde eserlerin yüzde 95'i ilk defa gün yüzüne çıkmış eserlerden oluşuyor. Kumaş, lake, elle işlenmiş deri ciltler, Abbasiler dönemi, Memlük Devleti, Fatih Sultan Mehmet'in kütüphanesindeki kitaplar, Memlük sultanları için hazırlananlar, Kanuni Sultan Süleyman döneminde tamamı altınla bezenmiş toplam 60 kadar cildi bir araya getiriyoruz.

 

Genç restoratörlerimiz bunların onarımı için çalışıyor. Sergimiz ocak sonu ya da şubat ayı içinde planlanıyor. Yaklaşık 3 haftalık daha işimiz var ciltlerle. Bu ciltler kitapların bir nevi giysisi aslında. Bizim için cilt çok kıymetli, özellikle sultan nüshaları, devlet adamları, paşaların hazırlattığı kitaplar muhteşem şekilde ciltleniyor. Kitapların içerikleri çok değişik, kitapların içeriğine odaklanmadık, yüzyıllarına ve koleksiyonlarına odaklandık aslında."

 

Baydar, bugüne çok az sayıda ulaşan Anadolu Selçuklu Devleti dönemine ait eserlerden 40'ının da Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesinden restorasyon için gönderildiğini anlatarak, "Bu eserler çok kıymetli. 800 yıldan fazla süre korunarak günümüze ulaşmış yazmalarla çalışıyoruz. Maalesef bazılarında mürekkep korozyonu var, bazılarının orijinal ciltleri tahrip olmuş.

 

800 yıl kimlerin elinden geçti, kimler okudu, kaç şehir, kaç kütüphane gezdi tam olarak bilemiyoruz. Bu yüzden bu hasarlar normal. Kağıtlarına, cilt özelliklerine bakıyoruz, eserleri mümkün oldukça toparlayıp onarımlarını tamamlamaya çalışacağız." dedi. Baydar, bu eserlerin de yakın zamanda başka bir sergide yer alacağını belirtti.

  Bu haber 1086 defa okunmuştur.   Editör: İ.N.Y
Etiketler
  Kaynak: https://www.trthaber.com

  YORUMLAR YORUM YAP | 0 Yorum
  FACEBOOK YORUM
Yorum
  DİĞER KÜLTÜR ve SANAT Haberleri
Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
  • BUGÜN ÇOK OKUNANLAR
  • BU HAFTA ÇOK OKUNANLAR
  • BU AY ÇOK OKUNANLAR
  HABER ARŞİVİ
  HAVA DURUMU
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 22 19 0 3 57 22 60 +35
2 Fenerbahçe 23 18 2 3 60 23 57 +37
3 Samsunspor 23 14 5 4 37 23 46 +14
4 Eyüpspor 23 11 5 7 35 21 40 +14
5 Beşiktaş 22 10 4 8 33 22 38 +11
6 Göztepe 22 10 7 5 40 27 35 +13
7 Başakşehir FK 23 9 8 6 39 31 33 +8
8 Kasımpaşa 23 7 6 10 41 45 31 -4
9 Trabzonspor 22 7 7 8 36 26 29 +10
10 Gaziantep FK 22 8 9 5 28 30 29 -2
11 Alanyaspor 23 7 9 7 25 31 28 -6
12 Çaykur Rizespor 22 8 11 3 26 37 27 -11
13 Antalyaspor 23 7 10 6 26 42 27 -16
14 Konyaspor 23 6 11 6 29 37 24 -8
15 Sivasspor 23 6 12 5 27 39 23 -12
16 Kayserispor 22 4 9 9 23 42 21 -19
17 Bodrum FK 23 5 13 5 16 29 20 -13
18 Hatayspor 23 2 14 7 24 42 13 -18
19 Adana Demirspor 23 2 18 3 21 54 3 -33
Takım O G M B A Y P AV
1 Kocaelispor 25 17 5 3 40 20 54 +20
2 Fatih Karagümrük 24 13 5 6 40 22 45 +18
3 Erzurumspor FK 25 13 8 4 37 20 43 +17
4 Gençlerbirliği 25 12 6 7 31 21 43 +10
5 Çorum FK 25 10 7 8 32 24 38 +8
6 Keçiörengücü 25 10 8 7 38 29 37 +9
7 Bandırmaspor 24 10 7 7 33 31 37 +2
8 İstanbulspor 24 11 10 3 36 27 36 +9
9 Pendikspor 25 10 9 6 30 29 36 +1
10 Ümraniyespor 24 10 9 5 34 32 35 +2
11 Amed SK 25 8 6 11 25 23 35 +2
12 Esenler Erokspor 25 9 9 7 33 31 34 +2
13 Boluspor 25 9 9 7 32 29 34 +3
14 Manisa FK 25 10 12 3 35 34 33 +1
15 Sakaryaspor 24 8 7 9 30 32 33 -2
16 Iğdır FK 25 9 11 5 27 28 32 -1
17 MKE Ankaragücü 24 9 12 3 28 25 30 +3
18 Şanlıurfaspor 24 8 12 4 29 33 28 -4
19 Adanaspor 24 4 13 7 19 42 19 -23
20 Yeni Malatyaspor 25 0 25 0 10 87 21 -77
Takım O G M B A Y P AV
1 Sarıyer 23 17 1 5 55 14 56 +41
2 Batman Petrolspor 23 17 5 1 42 19 52 +23
3 Altınordu 23 13 2 8 46 20 47 +26
4 GMG Kastamonuspor 23 13 2 8 39 18 47 +21
5 Adana 1954 Futbol Kulübü 23 12 5 6 42 21 42 +21
6 İskenderunspor A.Ş. 23 10 5 8 34 22 38 +12
7 Beykoz Anadolu 23 10 8 5 29 27 35 +2
8 24Erzincanspor 23 8 7 8 31 32 32 -1
9 Fethiyespor 23 7 7 9 25 23 30 +2
10 Kırklarelispor 23 7 8 8 29 26 29 +3
11 1461 Trabzon FK 23 7 10 6 28 29 27 -1
12 İnegölspor 23 6 8 9 24 28 27 -4
13 Kepezspor FAŞ 23 6 12 5 25 33 23 -8
14 Isparta 32 Spor 23 4 8 11 18 27 23 -9
15 Karaköprü Belediyespor 23 3 12 8 23 38 17 -15
16 Sincan Belediye Ankaraspor 23 3 13 7 17 34 16 -17
17 Altay 23 5 15 3 18 47 15 -29
18 Hes İlaç Afyonspor 23 1 21 1 9 76 2 -67
Takım O G M B A Y P AV
1 Bursaspor 20 15 0 5 43 7 50 +36
2 Karşıyaka 20 12 3 5 34 17 41 +17
3 Belediye Kütahyaspor 20 11 4 5 35 21 38 +14
4 Düzcespor 20 10 3 7 28 16 37 +12
5 Silifke Belediye Spor 20 9 5 6 36 23 33 +13
6 Anadolu Üniversitesi 20 8 6 6 27 19 30 +8
7 Muş Spor Kulübü 20 7 4 9 23 18 30 +5
8 Bornova 1877 20 5 7 8 27 34 23 -7
9 Artvin Hopaspor 20 5 7 8 13 21 23 -8
10 Kırşehir Futbol SK 20 6 9 5 21 32 23 -11
11 23 Elazığ Futbol Kulübü 20 5 8 7 13 19 22 -6
12 Kahramanmaraşspor 20 6 10 4 18 27 22 -9
13 Tokat Bld Plevnespor 20 4 9 7 14 21 19 -7
14 Kuşadasıspor 20 5 14 1 18 33 16 -15
15 Bulvarspor 20 3 10 7 17 34 16 -17
16 Ergene Velimeşe 20 2 14 4 8 33 10 -25
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 17/02/2025 Çaykur Rizespor vs Galatasaray
 21/02/2025 Bodrum FK vs Hatayspor
 21/02/2025 Eyüpspor vs Beşiktaş
 22/02/2025 Sivasspor vs Konyaspor
 22/02/2025 Antalyaspor vs Kasımpaşa
 22/02/2025 Samsunspor vs Çaykur Rizespor
 23/02/2025 Kayserispor vs Göztepe
 23/02/2025 Alanyaspor vs Adana Demirspor
 23/02/2025 Trabzonspor vs Gaziantep FK
 23/02/2025 Trabzonspor - Gaziantep FK Gaziantep FK ligde deplasmandaki son 9 maçında hiç kazanamadı  Trabzonspor yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 17/02/2025 Bandırmaspor vs İstanbulspor
 17/02/2025 Adanaspor vs Ümraniyespor
 17/02/2025 Fatih Karagümrük vs Şanlıurfaspor
 17/02/2025 Sakaryaspor vs MKE Ankaragücü
 21/02/2025 Manisa FK vs Boluspor
 22/02/2025 Keçiörengücü vs Gençlerbirliği
 22/02/2025 Şanlıurfaspor vs Kocaelispor
 22/02/2025 Çorum FK vs Adanaspor
 22/02/2025 İstanbulspor vs Fatih Karagümrük
 22/02/2025 MKE Ankaragücü vs Bandırmaspor
 23/02/2025 Erzurumspor FK - Iğdır FK Iğdır FK ligde deplasmandaki son 6 maçında hiç kazanamadı  Erzurumspor FK yenilmez
 23/02/2025 Amed SK - Yeni Malatyaspor Amed SK ligde evindeki son 8 maçında hiç kaybetmedi  Amed SK yenilmez
 23/02/2025 Amed SK - Yeni Malatyaspor Yeni Malatyaspor ligdeki son 25 maçını kaybetti  Amed SK kazanır
 23/02/2025 Ümraniyespor - Sakaryaspor Sakaryaspor ligde deplasmandaki son 5 maçında hiç kaybetmedi  Sakaryaspor yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 22/02/2025 Kırklarelispor vs İnegölspor
 22/02/2025 Sincan Belediye Ankaraspor vs Sarıyer
 23/02/2025 Fethiyespor vs 1461 Trabzon FK
 23/02/2025 Altay vs İskenderunspor A.Ş.
 23/02/2025 Batman Petrolspor vs Karaköprü Belediyespor
 23/02/2025 Beykoz Anadolu vs Adana 01 Futbol Kulübü
 23/02/2025 GMG Kastamonuspor vs Altınordu
 23/02/2025 Isparta 32 Spor vs Kepezspor FAŞ
 01/03/2025 Altınordu vs Beykoz Anadolu
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 22/02/2025 Karşıyaka vs Kuşadasıspor
 23/02/2025 Anadolu Üniversitesi vs Kırşehir Futbol SK
 23/02/2025 Düzcespor vs Bornova 1877
 23/02/2025 Ergene Velimeşe vs 23 Elazığ Futbol Kulübü
 23/02/2025 Kahramanmaraşspor vs Bursaspor
 23/02/2025 Muş Spor Kulübü vs Bulvarspor
 23/02/2025 Silifke Belediye Spor vs Belediye Kütahyaspor
 23/02/2025 Tokat Bld Plevnespor vs Artvin Hopaspor
 23/02/2025 Anadolu Üniversitesi - Kırşehir Futbol SK Anadolu Üniversitesi ligde evindeki son 7 maçında hiç kaybetmedi  Anadolu Üniversitesi yenilmez
  ANKET Tüm Anketler
Henüz anket oluşturulmamış.
  NAMAZ VAKİTLERİ
nöbetçi eczaneler
  HABER ARA
YUKARI YUKARI