Son dakika... Putin'in ölüm meleği yakalandı! Keskin nişancının kod adı: Bagira!

Ukrayna ve Rusya arasındaki müzakerelerinde yeni bir dönem başlıyor, taraflar İstanbul'da buluşuyor. Tüm gelişmeleri dakika dakika canlı blogla aktarıyoruz.

17.30 : Kiev yakınlarındaki Irpin'in belediye başkanı, Ukrayna kuvvetlerinin başkent yakınlarındaki Rus birlikleriyle savaşın ana noktalarından biri olan kasabanın tam kontrolünü geri aldığını söyledi.

Belediye Başkanı Oleksandr Markushyn, Telegram'daki bir video gönderisinde, "Bugün iyi haberlerimiz var - Irpin artık özgür. Kasabamıza daha fazla saldırı olacağını anlıyoruz ve onu cesurca savunacağız” dedi.

17.00 : Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin başdanışmanlarından Alexander Rodnyansky, BBC Radio 4'teki World at One programında yaptığı konuşmada, Ukrayna'nın "tek karış toprağını vermeye niyetli olmadığını" söyledi.

Ukrayna ve Rusya heyetlerinin Türkiye'deki görüşmeleri başlamadan önce konuşan Rodnyansky, "Şu an baskı Rusya'nın üzerinde. Açıkça görülüyor ki bu savaşı yıllarca sürdüremezler, moralleri çok düşük, ihtiyaçlarını ve lojistiği bile karşılayamayacak durumdalar" dedi.

Cambridge Üniversitesi'nde de ekonomi bölümünde yardımcı doçent doktor olarak çalışan Rodnyansky, Ukrayna'nın toprak bütünlüğünden ödün vermeyeceğini söyledi:

16.10 : Rus heyetini taşıyan uçak İstanbul Atatürk Havalimanı'na iniş yaptı.

15.39 : İspanya, Rusya'nın Ukrayna işgalinin ekonomi üzerindeki etkisini hafifletmek amacıyla 16 milyar euroluk destek paketini açıkladı.

Vatandaşlara ve şirketlere doğrudan yardım ve 'yumuşak borçlar' şeklinde dağıtılacak olan 16 milyar euroluk fon yükselen enerji fiyatları ve enflasyon baskısıyla artan sosyal huzursuzluğu yatıştırmayı amaçlıyor.

İspanya Başbakanı Pedra Sanchez, katıldığı kurumsal bir etkinlikte, 'endüstrileri ve vatandaşları korumak üzere savaşa yanıt olarak geliştirilen şok planının' Salı günü hükümet tarafından onaylanacağını söyledi. 3 aylık planın 1 Nisan'da yürürlüğe konması bekleniyor.

İspanya'da son iki haftadır kamyon şoförlerinin yükselen benzin fiyatlarını protesto etmesi ürün dağıtımında aksaklıklara neden olmuştu.

16 milyar euronun yaklaşık 6 milyar eurosu doğrudan yardım ve vergi indirimleri olarak verilirken kalan 10 milyar euro kredilerle sübvanse edilecek.

Bunun yanında ev kiralarında artışlara sınırlamalar getirilmesi ve enerji fiyatlarında tavan fiyatı uygulamasına gidilmesi planlanıyor.

15.28 : Almanya, Rusya lideri Vladimir Putin'in doğal gaz ödemelerinin ruble ile yapılması talebinin G7 ülkeleri tarafından kabul edilemez olduğunu açıkladı. Almanya'ya göre, söz konusu talep Putin'in köşeye sıkıştığını gösteriyor.

15.05 : Rusya'da Kremlin'in kontrolünde olmayan nadir medya organlarından Novaya Gazeta, Ukrayna işgali sona erinceye kadar yayınlarını askıya aldı.

Gazetenin genel yayın yönetmeni Dmitry Muratov, geçen yıl Nobel Barış Ödülü'nü kazanmıştı.

Rusya'da işgalin başlamasıyla resmi görüş dışında yayın yapan radyo ve internet siteleri kapatıldı. Novaya Gazeta, son kalan muhalif yayınlardan biriydi.

Rus lider Vladimir Putin, işgal için 'özel askeri operasyon' deyimini kullanıyor. Rusya'da 'savaş', 'işgal', 'istila' ve 'saldırı' gibi kelimeleri kullanmak haftalar önce yasaklandı. Rus ordusu hakkında resmi açıklamalar dışında haber yapanlar ise 15 yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya.

ÖLÜME TERK EDİLEN KADIN KESKİN NİŞANCI

14.57 : Ukrayna işgalinde giderek batağa saplanan Rusya, binlerce askerini kaybetti. Batılı istihbarat örgütleri ve NATO, Vladimir Putin'in en az 7 bin askerinin Ukrayna güçleri tarafından öldürüldüğünü belirtiyor.

Dahası, Rusya biri korgeneral altısı tümgeneral toplam yedi generalini yitirdi. Hiçbir cephede ilerleme sağlayamayan Rus ordusunun kötü şöhretli keskin nişancısı ise sağ yakalandı.

Tek başına 40 kişiyi öldüren Rus keskin nişancı, savaş alanında terk edildi. Gerçek adı Irina Starikova olan ancak Bagira olarak çağrılan kadın sniper, kendisini kaçıranlara Ukrayna birlikleriyle girdiği bir savaşta yaralandıktan sonra ölüme terk edildiğini söylüyor. Starikova, 2014'ten beri Kiev'de hükümetle savaşan doğu Ukrayna'nın ayrılıkçı Donetsk bölgesinin güçleriyle birlikte görev yaptı. Keskin nişancının yakalanması, Ukrayna silahlı kuvvetleri tarafından açıklandı.

Starikova'nın yakalanması, King's College London Savaş Araştırmaları Bölümü'nde araştırmacı olan Giorgi Revishvili tarafından da doğrulandı. Revishvili, keskin nişancı kadının, 'siviller de dahil olmak üzere 40 Ukraynalıyı öldürmekten' sorumlu olduğunu da sözlerine ekledi. Haberlere göre Starikova Sırbistan asıllı ve 2014'ten beri Ukraynalılar tarafından aranıyor.

Starikova'nın 11. İhtisas Özel Harekat Tümeni'nde keskin nişancı olduğu iddia edildi. Starikova'nın geçmişi, uyuşturucu kaçakçılığından sabıkası olan Daniela Lazovic adında eski bir hentbol oyuncusu olduğunu iddia eden haberlerle dolu. Hatta bazı haberlerde, keskin nişancının hayatının bir döneminde rahibe olduğu bile ileri sürülüyor.

14.32 : Balkan ülkesi Kuzey Makedonya, beş Rus diplomatı 'persona non grata-istenmeyen adam' ilan etti. Rus diplomatlara Kuzey Makedonya'dan ayrılmaları için Cumartesi gününe kadar süre verildi.

14.21 : Hollanda merkezli bira üreticisi Heineken de Rusya'dan çekilen Batılı firmalar arasında girdi. Ukrayna işgaline tepki olarak Rusya'dan çekileceğini duyuran Heineken, "Mevcut durumda Heineken'in Rusya'daki işlerini yürütmesi artık sürdürülebilir veya uygulanabilir olmaktan çıktı" açıklaması yaptı.

Markanın Rusya'daki üretimi ve satışları halihazırda durmuş; ülkedeki yeni yatırımlar ve ülkeye yapılan ihracat da bu ayın başında sonlandırılmıştı.

Yeni durumda markanın sahiplerinin mülkiyet haklarının transferi durumunda da Heineken kâr elde etmeyecek.

Daha önce Ikea, Coca-Cola ve MacDonalds gibi bazı markalar da Rusya'dan çekildiğini açıklamıştı.

13.53 : Rusya Adalet Bakanlığı, Alman yayın kuruluşu Deutsche Welle'yi 'yabancı ajan' olarak tanımladı.

13.36 : Birleşmiş Milletler, Ukrayna'daki Rus işgalinden kaçanların sayısının 4 milyona yaklaştığını duyurdu.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin (UNHCR) yayınladığı son verilere göre, 3 milyon 862 bin Ukraynalı ülkesini terk etmek zorunda kaldı. Pazar günü Ukrayna'dan diğer ülkelere geçenlerin sayısı 41 bindi. Söz konusu rakamın yüzde 90'ı ise kadın ve çocuklardan oluştu.

Ukrayna için 'tarafsızlık' ne anlama geliyor?

13.15 : BBC News'den Jonah Fisher'in analizi:

RUSYA'DAN PEŞ PEŞE AÇIKLAMALAR

12.22 : Kremlin'den yapılan açıklamaya göre, Rusya ile Ukrayna arasındaki barış görüşmeleri Salı günü Türkiye'de başlayacak. Açıklamada şu ana kadar müzakerelerde az ilerleme kaydedilmesine rağmen görüşmelerin yüz yüze yapılmasının önemli olduğu belirtildi. Peskov gazetecilere yaptığı açıklamada, Putin ile Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy arasında olası bir görüşme fikri üzerinde hiçbir ilerleme kaydedilmediğini söyledi.

Kremlin yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Joe Biden'ın Vladimir Putin'in iktidarda kalamayacağı yönündeki yorumlarının endişe kaynağı olduğunu söyledi. Biden, bu yorumu Cumartesi günü Varşova'da yapmıştı. Daha sonra da ABD'nin Rusya'da rejim değişikliği politikası olmadığını söyledi. Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, Moskova'nın Biden'ın açıklamalarını yakından takip etmeye devam edeceğini söyledi.

12.21 : Ukrayna Ekonomi Bakanı savaşın bugüne kadarki maliyetini açıkladı. Bakan Serhiy Marchenko, Ukrayna'nın bugüne dek 564,9 milyar dolar kayıp verdiğini söyledi.

12.05 : Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, "Rusya ile Ukrayna arasındaki yüz yüze müzakereler bugün ve yarın İstanbul'da yeniden başlayacak. Müzakerelerin başarılı sonuçlanmasını ümit ediyoruz." açıklamasında bulundu.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov yaptığı açıklamada, Vladimir Putin ile Ukraynalı mevkidaşı Volodymyr Zelenskiy arasında bir görüşmenin, iki taraf kilit meseleler üzerinde anlaşmaya yaklaştığında gerçekleşmesi gerektiğini söyledi. Sırp medya kuruluşlarına konuşan Lavrov, Putin ile Zelenskiy arasında şu anda ihtilafla ilgili görüş alışverişinde bulunacak herhangi bir toplantının ters etki yapacağını da sözlerine ekledi.

11.19 : Ukrayna, öldürülen Rus askeri sayısının 17 bine ulaştığını bildiriyor. Bu sabah yayınlanan bilgi notunda, Rus ordusunun ayrıca yaklaşık 2 bin 300 tank ve zırhlı araç yitirdiği kaydedildi.

MARİUPOL'DE 160 BİN İNSAN KAPANA KISILDI

10.34 : Haftalardır yoğun Rus saldırısı altındaki Mariupol'de halen 160 bin sivil tahliye bekliyor. Açıklamayı yapan Mariupol belediye başkanı Vadym Boichenko, şehirdeki tabloyu 'insani felaketin eşiğinde' olarak tanımladı ve 160 bin kişinin acil şekilde çatışma bölgesinden çıkarılması gerektiğini söyledi.

"Rusya bizimle oyun oynuyor" diyen Boichenko, 26 otobüsün tahliyeler için hazır beklediğini ancak Rus işgalcilerin sivillerin güvenli koridordan geçişine izin vermediğini aktardı.

Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) ise, kuşatma altındaki Mariupol'e hâlâ erişiminin olmadığını; Rusya ve Ukrayna'nın güvenli geçiş garantisi vermesi gerektiğini belirtiyor.

ICRC Sözcüsü Matt Morris, BBC'ye yaptığı açıklamada "Taraflar garantör olmalı ve güvenli geçişe izin vermek için bir anlaşma imzalamalı. Rotayı açıklamaları ve insanların çıkışı için yeterli zamanı da vermeleri gerekir. Şu an oraya ulaşabilen sahada bir ekibimiz yok" dedi.

Morris, "Uluslararası hukuka göre, savaş bölgesindeki insanların oradan ayrılmasına izin vermesi gerekiyor, ancak ayrılmaya da zorlanmamalılar" dedi; Mariupol sakinlerinin sığınaklarda gıda, su ve ilaca erişimi olmadan yaşamaya çalıştıklarını söyledi.

Ukrayna, Rus güçlerini, şehirdeki binlerce kişiyi Rusya kontrolündeki bölgelere zorla götürmekle suçlamıştı. Rusya ise herhangi bir zorlama olduğuna dair iddiaları reddetti, Rusya'nın konvoylarıyla tahliyeler olduğunu doğruladı.

ICRC de hiçbir zorla tahliyeye yardımcı olmadığını açıkladı.

RUS BİRLİKLERİ BELARUS'A GERİ ÇEKİLDİ

09.57 : Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, Rus ordusunun Kiev çevresinde verdiği büyük kayıpların ardından geri çekildiğini savundu.

Başkent civarındaki çatışmalarla ilgili bilgilendirme toplantısı yapan Genelkurmay Başkanlığı yetkilisi, Rus ordusuna ait iki taburun "çok ciddi kayıplar verdiğini" ve Belarus'a geri çekildiğini söyledi.

Bilgilendirme toplantısında, Rusya'dan Ukrayna'ya doğru hareket eden birliklerin sayısında da ciddi bir azalma olduğu belirtildi.

İngiltere Savunma Bakanlığı ise, Rusya'nın güneyde Karadeniz'de Ukrayna'yı kuşatarak ülkenin uluslararası deniz ticaretini engellediğini, bir nevi abluka uyguladığını açıkladı.

Geçen hafta Moskova'dan da Ukrayna'nın doğusundaki çatışmalara ağırlık verileceği açıklaması yapılmış; ancak büyük şehirlerin etrafındaki çatışmaların yoğunluğunda azalma görülmemişti.

08.25 : Çernobil yakınlarındaki Slavutych'a giren Rus birlikleri, protestoların ardından ilçeyi terk etti.

Slavutych Belediye Başkanı Yuri Fomichev, Çernobil nükleer santralinin hemen yakınındaki ilçedeki Rus varlığının iki gün sürdüğünü söyledi.

Cumartesi günü çoğunluğu nükleer santralde çalışanların yaşadığı ilçeye giren Rus işgalciler, yoğun protestolarla karşılaşmıştı.

ABD'DE NÜKLEER KORKU ARTTI

08.15 : ABD'de Soğuk Savaş'ın bitiminden bu yana ilk kez nükleer silahlara hedef olma korkusu arttı.

Yeni yapılan ankete göre, Amerikalılar Rusya'nın Ukrayna'yı işgale girişmesiyle en azından ABD'nin doğrudan çatışmanın bir parçası olmasından endişe ediyor. Ankete katılanların yarısı, Rusya'nın ABD'yi nükleer silahlarla doğrudan hedef almasından ciddi şekilde korkuyor.

Associated Press (AP) haber ajansı, Rus lider Vladimir Putin'in 24 Şubat'ta başlattığı işgalin hemen ardından nükleer silahlar için 'yüksek alarm' verdiğini hatırlatıyor. Son ankete katılan 10 ABD'liden 9'u, Putin'in Ukrayna'da nükleer silah kullanmasından endişe duyuyor. 10 kişiden 6'sı ise bu konuda büyük bir endişeye sahip. 

08.10 : Kiev Üniversitesi İktisat Fakültesi'nin yeni tahminine göre Rusya'nın işgali, ülkenin altyapısına 63 milyar dolarlık zarar verdi.

Tahmine göre 4431 konutlara ait bina, 92 fabrika, depo ve 378 okul ya zarar gördü ya yıkıldı ya da el konuldu.

Bunlara ek olarak 12 havaalanı, yedi termik ya da hidroelektrik enerji santrali hasar gördü yıkıldı ya da ele geçirildi.

17 Mart'ta yapılan son hasar tahmininden sonra 3,5 milyar dolarlık daha hasar meydana geldiği kaydedildi.

GÖZLER İSTANBUL'A ÇEVRİLDİ

08.00 : Ukrayna ve Rusya arasındaki müzakereler Türkiye'ye taşınıyor. Taraflar, Pazartesi günü İstanbul'da buluşuyor.

Birinci ayını dolduran işgal girişiminde Ukraynalı ve Rus müzakereciler daha önce birçok Belarus'ta buluştu. Putin'in en sıkı Avrupalı müttefiki Belarus, işgal başlamadan önce 30 bini aşkın Rus askerini tatbikat bahanesiyle topraklarında ağırladı ve Belarus'taki Rus birlikleri 24 Şubat'ta kuzey cephesini açtı.

Belarus'taki müzakereler, beklendiği gibi ateşkes sağlanmasında başarısız oldu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya lideri Vladimir Putin Pazar günü telefonda konuştu. Erdoğan ve Putin, müzakerelerin İstanbul'da yapılması için mutabık kaldı.

Ukrayna ve Rusya'nın işgalin başlangıcından bu yana en üst düzey teması, Mart ayı içerisinde Türkiye'de gerçekleşti. Antalya'ya gelen Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ve Rus mevkidaşı Sergey Lavrov, 24 Şubat'tan sonra ilk kez yüz yüze görüştü.

Vladimir Zelenskiy'nin danışmanlarından biri, Türkiye'nin gelecekte Ukrayna'nın güvenlik garantörleri arasında yer alacak ülkelerden biri olabileceğini söyledi. Söz konusu açıklama, uluslararası haber ajansları tarafından 'son dakika' koduyla geçildi.

Zelenskiy'nin dış politika danışmanı Ihor Zhovkva, söz konusu açıklamayı İstanbul'daki görüşmeler başlamadan saatler önce yaptı.

Ukrayna, gelecekte ülkenin herhangi bir saldırıya uğramaması için bir grup ülkenin garantör olmasını istiyor.

İçişleri Bakanlığı danışmanı Vadym Denysenko ise, Türkiye'deki görüşmelerden büyük bir ateşkes beklentisi içinde olmadığını aktardı.

07.55 : ABD Başkanı Joe Biden, gazetecilerin Rusya'da bir rejim değişikliği çağrısında bulunup bulunmadığı sorusuna "Hayır" yanıtını verdi.

Biden, Cumartesi günü Polonya'nın başkenti Varşova'da yaptığı konuşmada Rusya lideri Vladimir Putin'in "iktidarda kalamayacağını" söylemişti.

Biden yönetimi, bu konuşmadan bu yana konuşma metninin dışına çıkarak söylenen bu sözün etkilerini hafifletmeye çalışıyor.

Kremlin'den yapılan açıklamada ise "Buna karar verecek olan Biden değil. Rusya lideri Ruslar tarafından seçiliyor" demişti.

Biden'ın sözleri, bazı Amerikan müttefiklerinde de kaygıya yol açmış ve Fransa Cumhurbaşkanı, bu tür sözlerin barışa ulaşılmasını engelleyebileceği uyarısında bulunmuştu.

PUTİN'İN KORE PLANI

07.45 : Neredeyse her cephede tıkanan ve artık Donbas'a odaklanacağını açıklayan Rus ordusu, uzun menzilli füzelerle Ukrayna'ya saldırıyor. Ukrayna istihbaratının başındaki Kyrylo Budanov, Rusya'nın Ukrayna'yı ikiye bölmek için yollar aradığını, hedefin Kuzey ve Güney Kore modeli olduğunu söyledi.

Budanov'a göre, Kiev'i ele geçirme planı başarısız olan Putin'in şimdiki hedefi Ukrayna'yı kuzey ve güney olarak ikiye bölmek olabilir. Putin'in bu hamlede örnek aldığı yer ise, Kore Yarımadası.

Kyrylo Budanov, Rusya'nın işgal ettiği Ukrayna topraklarında devlet benzeri bir yapılanma kurarak bağımsız Ukrayna'ya karşı kullanmak istediğini de aktardı.

Ukrayna istihbaratının yöneticisi Budanov, Vladimir Putin'in Ukrayna'yı ikiye bölme hedefinin önündeki en büyük engelin ise Mariupol olduğunu söylüyor. Donbas ve Kırım arasındaki en stratejik nokta olan Mariupol şehri, günlerdir Rus işgalcilerin yoğun bombardımanı altında ve 100 bin sivil şehirde kapana kısılmış durumda.

07.40 : Ukrayna, Moskova yönetimini Rus bombardımanı sonucu yıkıma uğrayan stratejik liman kenti Mariupol'dan binlerce sivili zorla Rus topraklarına yerleştirme suçlaması yaptı.

Uydu fotoğraflarına göre Rusya kentin 90 kilometre doğusundaki Bezimenne'de kurulan kampta tahminen 5 bin kişiyi tutuyor.

Rus medyasının haberlerine göre mülteciler Rus kenti Taganrog'a geçiriliyor. Daha sonra da trenlerle 1000 kilometreden fazla kuzeydeki Yaroslavl ve Ryazan kentlerine götürülüyor.

Ukrayna Başbakan Yardımcısı İrina Vereşçuk, 40 bin kişinin Kiev'le koordinasyon olmadan Ukrayna'dan Rusya'nın elindeki bölgelere geçirildiğini söyledi.

Kaç kişinin, Rus eskortuyla isteyerek gittiği belirsiz. BBC tahliye edilenlerin sayısını bağımsız kaynaklardan doğrulatamadı. Rusya ise Ukraynalılar'ın zorla götürüldüğünü reddediyor. Mültecilerin zorla götürülmesi uluslararası insan hakları hukukuna aykırı.

07.10 : Ukrayna lideri Vladimir Zelenskiy, ülkesinin Rusya'yla olası bir barış anlaşmasının parçası olarak tarafsızlık ilkesini müzakereye etmeye hazır olduğunu, ancak bunun üçüncü taraflar tarafınan garanti edilmesi ve referanduma sunulması gerektiğini söyledi.

Zelenskiy "Güvenlik garantileri ve tarafsızlık, ülkemizin nükleer silahlara sahip olmaması. Bunlara hazırız. Bu da en önemli nokta" dedi.

Bağımsız Rus medyasına Rusça verdiği vidieo röportajın tamamında Rusça konuşan Ukrayna lideri "Rusya'nın işgalinin, Ukrayna'daki Rusça konuşan kentlerin yıkımına yol açtığını" belirtti.

Reuters Haber Ajansı'na göre Zelenskiy, Ukrayna'da Rusça kullanımının da Ukrayna ve Rusya arasındaki görüşmelrede ele alındığını belirtti. Ancak Zelenskiy, Ukrayna'nın silahsızlanma gibi diğer Rus taleplerini reddettiğini ekledi.